Jod – właściwości, niedobór, produkty bogate w jod, suplementacja

Jod, pierwiastek z grupy fluorowców oznaczony symbolem I. Jest to pierwiastek szeroko występujący w przyrodzie, a szczególnie znaleźć go można w powietrzu i glebie, a także wodzie morskiej oraz oceanicznej. Jod ma wiele cennych właściwości, które przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.

Poniżej w artykule rozwiniemy takie tematy jak: jod nad morzem, jod radioaktywny oraz jod w ciąży. Odpowiemy na pytania: co to jest jod, jod gdzie występuje, jaki jest pokarm bogaty w jod oraz czy można kupić jod w aptece, a także jakie jest zapotrzebowanie na jod.

Jod – właściwości

Główną rolą jodu w organizmie jest kontrolowanie funkcji tarczycy, bowiem pierwiastek ten odpowiedzialny jest za syntezę hormonów tarczycy – trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4), a co za tym idzie – ma wpływ na pracę tarczycy. Hormony te kontrolują prawidłową przemianę materii, zwiększają syntezę białka oraz nasilają zużycie tlenu przez komórki. Trójjodotyronina oraz tyroksyna wpływają na prawidłowy rozwój układu nerwowego, dlatego jod docelowo jest niezbędny do przesyłania informacji zakodowanej w komórkach nerwowych, bierze udział w procesie dojrzewania komórek nerwowych oraz prawidłowego funkcjonowania przysadki mózgowej.

Układ oddechowy również jest zależy od hormonów oraz jodu w organizmie, ponieważ biorą one udział w oddychaniu komórkowym. Ponadto, stężenie TSH (hormony tarczycy) zwiększa efektywność powstawania energii w mitochondriach przyczyniając się do prawidłowej pracy mięśni, a w tym – serca. Utrzymując dobowe zapotrzebowanie jodu w organizmie człowieka przyczyniamy się do prawidłowego funkcjonowania nerek oraz pierwiastek odpowiedzialny jest za regulacje termiczną człowieka, co pozwala nam utrzymać stałą temperaturę ciała.

Profilaktyka niedoboru jodu zaleca, aby dzienna podaż jodu w diecie mieściła się w granicach podanych poniżej. Warto także wiedzieć, że całkowita ilość tego pierwiastka w ciele człowieka to około 25-50 mg, a większość, bo aż 75%, magazynowane jest w tarczycy, a reszta w surowicy krwi. Poziomy hormonów są ściśle związane z ilością pierwiastka I we krwi.

Co leczy jod?

Jod dostarczany do organizmu w różnych formach ma właściwości lecznicze. Jest szeroko używany w kosmetologii oraz dermatologii. Solanki termalne z wodą jodową pozytywnie wpływają na zmiany skórne, niwelują rozstępy i cellulit kobiet ciężarnych, a także redukują zmiany łuszczycowe. Ciekawe jest to, że taki roztwór można przygotować samemu w domu. Sól kuchenna jodowana świetnie się sprawdzi przy kąpielach.

Suplementacja jodem niesie wiele dobrego, jednak tylko, gdy przestrzegamy dziennego zapotrzebowania na jod, ponieważ nadmiar pierwiastka, jest tak samo niebezpieczny, jak jego niedobór. W dalszej części artykułu opowiemy o objawach nadmiaru oraz niedoboru jodu.

Niedobór jodu – jak sprawdzić? Objawy niedoboru jodu

Niedobór jodu może nieść ze sobą niepożądane objawy, które uprzykrzają życie. Długotrwały niedobór jodu może wiązać się z konsekwencjami nawet zagrażającym życiu, szczególnie w przypadku płodu lub niemowląt. Niedobory jodu objawiają się brakiem energii i ciągłym uczuciem zmęczenia oraz rozdrażnienia. Brak właściwej dawki jodu powoduje również odczucie chłodu, nawet w dni upalne.

Niedoczynność tarczycy, a co za tym idzie problemy z utratą wagi lub znaczne przybieranie na wadze również mogą wiązać się z niedoborem jodu i zaburzeniem gospodarki hormonalnej. Najczęściej objawia się to powiększoną tarczycą (wola). Dodatkowo, stan skóry się pogarsza. Skutki niedoboru jodu wywołują często zaczerwienienia i suchość skóry, która staje się podatna na mechaniczne i atmosferyczne uszkodzenia.

Niedobór jodu jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży. Odpowiedni poziom jodu wpływa na rozwój fizyczny i umysłowy płodu, ponieważ jod kontroluje pracę całego układu nerwowego. W przypadku, gdy ilość jodu jest zbyt mała może dojść do uszkodzenia mózgu lub układ nerwowy płodu może zostać nieprawidłowo rozwinięty. Kobietom ciężarnym grozi poronienie lub przedwczesny poród.

Co wypłukuje jod z organizmu?

Pierwiastek o symbolu I można bardzo łatwo wypłukać z organizmu nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Niektóre warzywa ograniczają wchłanianie jodu, co przyczyniać się może do jego niedoboru, a co za tym idzie – dysfunkcji tarczycy oraz dysfunkcji organów, które są kontrolowane przez trójjodotyroninę oraz tyroksynę. Do tych warzyw należą: kalafior i kapusta. Warto jednak zaznaczyć, że mogą one wypłukiwać jod lub ograniczać jego wchłanianie, tylko gdy jemy je na surowo.

Nadmiar jodu – objawy

Jod jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowej pracy wielu układów. Nie należy jednak przesadzać z jego dobowym zapotrzebowaniem. Zarówno niedobór jodu, jak i jego nadmiar może powodować anomalia hormonalne oraz być niebezpieczne dla naszego życia.

Nadmiar pierwiastka szczególnie nie jest tolerowany w przypadku osób, które borykają się z chorobami autoimmunologicznymi tarczycy. Objawy spożycia jodu mogą występować nawet jeśli, przyjmowany poziom jodu jest utrzymany w normach.

Gdy poziom hormonów są zaburzone i występują w organizmie w za dużych dawkach następuje wzmożona aktywność gruczołów ślinowych oraz spotęgowanie wydzielanie śluzu w błonie śluzowej żołądka oraz w oskrzelach.

Główne objawy wynikające z nadmiaru jodu to zmiany skórne. W przypadku ostrego zatrucia jodem dochodzi do dysfunkcji układu pokarmowego. Występuje pieczenie w ustach, ból brzucha i żołądka oraz problemy z wypróżnianiem. Może dojść do zaburzeń rytmu serca oraz białkomoczu. Nadmiar witamin i minerałów może być niebezpieczny warto zatem również sprawdzić jaka jest właściwa miedź suplementacja.

W czym jest jod? Produkty bogate w jod

Aby uniknąć niepożądanych efektów niedoboru jodu należy stosować zbalansowaną i odżywczą dietę, która dostarcza wszystkich niezbędnych składników i elementów mineralnych. Zapotrzebowanie na jod będzie większe w regionach, które nie leżą w basenie mórz lub oceanów, bowiem to woda morska i powietrze nadmorskie to naturalne źródła jodu, jak również wszelkie organizmy morskie i oceaniczne.

Ale co zawiera jod i jakie jedzenie jest bogate w jod? Najwięcej jodu zawierają algi morskie, owoce morza i ryby morskie. Zawartość jodu obecna jest również w wodzie pitnej i soli kuchennej (sól jodowana), a także produktach spożywczych takich jak: orzechy i nasiona. Jod w diecie jest ważny. Znajdziemy go również w śladowych ilościach w produktach mlecznych i mięsie, ale to zależne jest od występowania jodu w paszy dla trzody chlewnej. Jod w jedzeniu jest uwarunkowany nawozem do roślin. Jeśli warzywa i owoce pochodzą z gleby, która była nawożona nawozem z pierwiastkiem I, w tych produktach będą znajdować się śladowej ilości jodu.